PODSTAWOWE INFORMACJE O GMINIE
Gmina Gołuchów leż w województwie wielkopolskim, drugim co do powierzchni i trzecim co do liczby ludności regionie w kraju. Wchodzimy w skład powiatu pleszewskiego. Gołuchów zajmuje poczesne miejsce w południowo-wschodniej Wielkopolsce. Położony jest przy drodze łączącej Poznań z Łodzią, 17 km od Kalisza i 12 km od Pleszewa. Ogółem powierzchnia gminy to 135,45 km2
W Gminie jest użytkowanych rolniczo i na cele leśne 90,9% powierzchni gminy. Pozostałe 9,1% to zabudowa, drogi, wody, nieużytki i pozostałe formy użytkowania terenu. Ogółem we wszystkich miejscowościach zamieszkuje ponad 10088 mieszkańców. Najbardziej zaludnione są Gołuchów i Kościelna Wieś – każdą z miejscowości zamieszkuje ponad 2 tyś. Mieszkańców.
Od południa graniczymy z Kaliszem, a od północy z Pleszewem. Wschodnią granice stanowi rzeka Prosna, a zachodnią gminy Nowe Skalmierzyce i Ostrów Wielkopolski.
W gminie znajdują się 23 wsie. Dogodne połączenia drogowe z Poznaniem, Łodzią i Wrocławiem umożliwiają sprawne funkcjonowanie systemów logistycznych przedsiębiorcom prowadzącym działalność na terenie gminy. Sieć drogowa jest dobrze rozwinięta. Przez gminę przebiegają dwie drogi krajowe nr 11 i 12 : Poznań – Katowice oraz Poznań – Łódź. Stosunkowy łatwy jest dostęp do międzynarodowych lotnisk w Poznaniu ok, 99 km) i Wrocławiu (ok. 119km.). Mamy dobre połączenia z trzema ważnymi stolicami: Warszawą, Berlinem i Pragą. Ich odległość od Gołuchowa jest podobna i wynosi od 300 do 350 km.
Łączność telefoniczną zapewniają: TP S.A., Centertel, ERA GSM i PLUS GSM. Cyfrowa centrala telefoniczna umożliwia kontakt ze wszystkimi krajami świata. Rozbudowana sieć średniego i niskiego napięcia oraz system stacji energetycznych zapewniają bardzo dobre zaopatrzenie w energię elektryczną. Wszystkie wsie w gminie są wyposażone w sieć wodociągową. Połowa mieszkańców gminy objęta jest gazyfikacją.
HISTORIA
Znaleziska w Gołuchowie i okolicach świadczą, że na teren zasiedlony był już w IV okresie brązu. Powstałe w okresie wpływów rzymskich i wczesnego średniowiecza zabytki wskazują, że obszar ten był zamieszkały nieprzerwanie od 2500 lat. Przebiegał tędy ważny szlak handlowy z Poznania przez Kalisz, Sieradz di Małopolski. W XIII wieku liczne wsie tego regionu, w tym także Gołuchów, należały do rodu Toporczyków, pierwszych właścicieli Gołuchowa. Uważa się, że już w XIII wieku ufundowano w Gołuchowie kościół, lecz w źródłach wymieniony on został dopiero w 1348r. W 1408 r. majątek przeszedł, na trzy stulecia, we władanie rodu Wieniawitów. W 1507 r. wieś przeszła w ręce Leszczyńskich herbu Wieniawa. Rafał Leszczyński wzniósł tu około 1560 r. renesansowy dwór obronny , który w rezultacie podjętych przez niego prac przeobraził się w dwuskrzydłowy zamek, założony wokół dziedzińca z arkadowym krużgankiem. W Gołuchowie w 1555 r. odbył się zjazd przedstawicieli wyznania kalwińskiego z Małopolski i wielkopolskich braci czeskich, radzący nad połączeniem dwóch wyznań. Na gołuchowskim zamku spisany zastał również w roku 1581 przywilej dla braci czeskich, przekazując im kościół parafialny i należący do parafii uposażenia. Na początku XVII wieku dwór zastał rozbudowany. Jednak po roku 1695 nastąpił upadek tej świetlnej rezydencji magnackiej. Stało się to po sprzedaży zamku przez Leszczyńskich. Przechodził on potem w różne ręce, aż w roku 1853 dobra gołuchowskie zakupił Tytus Działyński z Kórnika z przeznaczeniem dla swojego syna Jana. Od roku 1856 porządkowano park i prowadzono przygotowania do odbudowy zrujnowanego zamku. Rozpoczęte przez Jana Działyńskiego prace doprowadziła do końca jego żona, Izabela z Czartoryskich Działyńska. W pomaszczeniach zamku, przebudowano w latach 1872-1885, urządzono muzeum dzieł sztuki. Zbierano je w całej Europy, a część z nich przeniesiono z Hotelu Lambert w Paryżu. Muzeum zawierało cenną kolekcję waz greckich, obrazów militariów i rzemiosła artystycznego, w tym zbiór limozyjskich emalii. Do 1939r. Było to jedno za najważniejszych prywatnych muzeów w Europie.
Wokół zamku rozciąga się piękny park, który powstał w II połowie XIX wieku według koncepcji Jana Działyńskiego. Zamysły hrabiego przez kilkadziesiąt lat realizował Adam Kubaszewski. Gołuchów był własnością Czartoryskich do II wojny światowej. W czasie wojny zbiory muzealne zostały wywiezione, zabytkowy kościół, znajdujący się w pobliżu wejścia do parku, zburzono. W 1954 r. zamek został przyjęty przez Muzeum Narodowe w Poznaniu i do dziś funkcjonuje jako oddział. Zabytki Gołuchowa należą do najbardziej znanych i najlepiej zachowanych założeń rezydencjalnych w Polsce. Dzieje tej rezydencji, związanej ze znakomitymi rodami Leszczyńskich, Działyńskich, a w końcu Czartoryskich, wpisane zostały na trwałe do historii i kultury polskiej.
GALERIA ZDJĘĆ
INSTYTUCJE UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ
Najmniejszymi mieszkańcami gminy opiekują się wychowawcy w ośmiu przedszkolach. Z myślą o starszych dzieciach funkcjonuje w gminie sześć szkół podstawowych. Biblioteki szkolne oraz gminna wraz z filiami dysponują blisko siedemdziesięcioma tysiącami woluminów i w znacznej części zaspokajają potrzeby czytelników. Organizują spotkania czytelnicze, literackie, artystyczne lub współorganizowane wraz z biblioteką gminną konkursy plastyczne, recytatorskie, wieczory bajek, lekcje biblioteczne, inspirują do twórczych poczynań w dziedzinie literatury. W Kucharach od 1996 r. działają Warsztaty Terapii Zajęciowej. Osoby niepełnosprawne biorą udział w zajęciach w czterech pracowniach terapeutycznych, wyposażony w wysokiej klasy sprzęt specjalistyczny.
CIEKAWOSTKI KULTURALNE
Na terenie gminy działają dwa zespoły folklorystyczne: Zespól Pieśni i Tańca „Tursko” oraz „Żychlinioki”. W 1997 roku został utworzony Międzyszkolny Chór Gminy Gołuchów, który zrzesza dzieci z terenu gminy. Zamek gołuchowski słynie także z licznych imprez kulturalnych. W jego salach i na dziedzińcu odbywają się przedstawienia teatralne, koncerty jazzowe. Występowali tu m.in. Wojciech Karolak z zespołem Jarosława Śmietany, Stanisław Sojka, Krystyna Prońko, Old Metropolitan Jazz Band, Adam Makowicz, Wojciech Gąssowski. Do stałego repertuaru kulturalnego należy też Festiwal Muzyki Dawnej „Chanterelle”.
Inne imprezy kulturalno-oświatowe: Integralny Dzień Dziecka, Fiesta Indiańska – zlot sympatyków Indian północnoamerykańskich, Międzynarodowy Turniej Piłki Nożnej Chłopców pod auspicjami Unii Europejskiej, Festiwal Nocy Świętojańskiej.
BAZA NOCLEGOWA
GOŁUCHÓW
Agroturystyka 'Pod Bocianem”
ul. Kopczyńskiego 16, 63-322 Gołuchów
tel. 505221060
„Gołuchowski Ośrodek Turystyki i Sportu”
ul. Leśna 1, 63-322 Gołuchów
tel. (0-62) 76-15-063
„Schronisko Młodzieżowego”
ul. Czartoryskich 53, 63-322 Gołuchów
tel. (0-62) 76-17-020
Dom Pomocy Twórczej
ul. Borowskiego 2, 63-322 Gołuchów
tel. (0-62) 76-15-044
Magdalena Fabisz – Dudczak
ul. Zachodnia 30, 63-322 Gołuchów
tel. (0-62) 76-15-095
Pokoje u Marty
ul. Czartoryskich 1, 63-322 Gołuchów
tel (0-62) 76-17-492
Noclegi „Stara Chata”
ul. Lipowa 2, 63-322 Gołuchów
tel. 0-692-868-7
Gospodarstwo Agroturystyczne „Raczno-Kajew” Noclegi Pleszew
Kajew 9, 63-322 Gołuchów
tel. 503 658 476
BAZA GASTRONOMICZNA
GOŁUCHÓW
Restauracja „Zamkowa”
ul. Kopczyńskiego 1, 63-322 Gołuchów
tel. (0-62) 76-17-076
Pizzeria „Izabela”
ul. Kopczyńskiego 4, 63-322 Gołuchów
tel. (0-62) 76-15-788
Dom Pracy Twórczej
ul. Borowskiego 2, 63-322 Gołuchów
tel. (0-62) 76-15-044
Restauracja EDEN
ul. Jana Pawła II , 63-322 Gołuchów
tel. 698 304 930
KOŚCIELNA WIEŚ
Restauracja „Malibu”
ul. Poznańska 14a, 62-811 Kościelna Wieś
tel.(0-62) 76-16-224Restauracja „Casablanca”
ul. Św. Wawrzyńca 32a, 62-811 Kościelna Wieś
tel. 502 347 746
ŻYCHLIN
Restauracja „Ha Gen”
Żychlin 9
tel. (0-62) 76-15-384
ATRAKCJE TURYSTYCZNE
Gmina Gołuchów może poszczycić się zabytkami, które na trwałe wpisały się do tradycji naszego regionu.
ZAMEK. Jeden z najciekawszych zabytków regionu. Wzniesiony na miejsce dawnego dworu obronnego ok. 1560 r. Jego zewnętrzna forma nawiązuje do architektury zamków Loary. Przebudowę wykonano w latach 1872-1875 wg projektu Zygmunta Gorgowskiego i Maurycego Ouradou. W dekorację zamku wtopiono oryginalne, zabytkowe elementy architektury, kupowane przez Izabelę z Czartoryskich Działyńską w antykwariatach Europy: późnogotyckie i renesansowe kominki, portale, okiennice itp. We wnętrzu: kolekcja waz greckich, wyrobów rzemiosła, malarstwo, tkaniny. Obecnie Oddział Muzeum Narodowego w Poznaniu.
PARK W STYLU ANGIELSKIM. Wokół zamku rozciąga się piękny park, który powstał w drugiej połowie XIX wieku. Obecnie ma status parku dendrologicznego ( największego w Polsce arboretum – ponad 160 ha) z wielkim bogactwem gatunków drzew krajowych i zagranicznych m.in. dębów, buków, świerków (także syberyjskich i kaukaskich), greckiej jodły, dwubarwnego klonu czerwonego. Na terenie parku znajduje się kilkanaście unikatowych oraz kilkaset pomnikowych drzew lub ich grup. Opiekę nad parkiem sprawuje Ośrodek Kultury Leśnej, który zajmuje się także innymi zabytkami („Oficyna”, „Dybul”, „Mazoleum”, zabudowania podworskie).
OFICYNA. Zwana też pałacem. Pierwotnie budynek dawnej gorzelni. W drugiej połowie XIX wieku rozbudowany na cele mieszkalne stał się „drugim domem” Izabeli z Czartoryskich Działyńskiej. Dziś w „Oficynie” mieści się Muzeum Leśnictwa, w którym znajduje się ekspozycja trofeów łowieckich; ukazana jest też kulturotwórcza rola lasu oraz wystawa przedstawiająca historię leśnictwa i współczesne jego problemy.
MAUZOLEUM. Dawna siedemnastowieczna kaplica barokowa pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela, w XIX wieku przebudowana na grobowiec rodziny Czartoryskich.
DYBUL. Nazwa tego miejsca sięga XVII wieku. Kiedyś znajdujący się tam nad brzegiem stawu młyn stanowił własność niejakiego Dybuła. Obecna architektura powstała w XIX wieku. W starej stajni mieści się kolejna ekspozycja muzeum – technika leśna.
DWÓR W KOŚCIELNEJ WSI. Wzniesiony na początku XX wieku staraniem Narcyza Kreczunowicza. Budynek z portykiem frontowym, a także tarasem. Nakryty wysokim dachem czterospadowym. Ponadto w gminie znajduje się wiele obiektów zabytkowych objętych ochroną konserwatorską m.in. cmentarze historyczne, parki podworskie i wiejskie, stanowiska archeologiczne, historyczne budynki użyteczności publicznej, architektury przemysłowej, mieszkalnej i sakralnej.
